Het zebra dilemma

Ik geef les in interculturele communicatie. Als bijwerking van dit beroep probeer ik me vaak in anderen in te leven. Bijvoorbeeld in toeristen in de stad.

En dan kom ik vaak bij dit dilemma:

Wat te doen met de toerist en het zebrapad?

Stel; je zit op de fiets. Je fiets bijvoorbeeld achter het Centraal Station van Amsterdam. Je komt bij een zebrapad, en daar staat iemand op het punt om over te steken. Je denkt dat het een toerist is. Het is bijvoorbeeld iemand met een rolkoffertje en tennisschoenen. Of het is iemand die het volste vertrouwen heeft in de werking van het zebrapad, daar kan je toeristen ook heel goed aan herkennen. Wat doe je? Afremmen? Of rij je door?

Ik bedoel het allemaal heel goed en behulpzaam voor mijn medemens. Dit is waarschijnlijk deel van mijn probleem, maar goed, ik wil dat even vooropstellen. Iemand die zich niet zo in anderen inleeft, heeft dit dilemma gewoon niet.

Het punt is, als je stopt, versterk je het vertrouwen van je medemens in het zebrapad. En dan lopen ze bij de volgende oversteekplaats waarschijnlijk keihard tegen een fiets aan. Je bent toch een soort van de eerste kennismaking met de stad. Want waarom zouden die mensen anders uit het Centraal Station komen. Je kan ook zeggen: waarom zouden die mensen anders zo veel vertrouwen hebben in het zebrapad? Beter weten die mensen meteen dat het zo niet gaat in Amsterdam. Fieters zijn koning.

Rij je door, dan rij je die arme mensen bijna van hun sokken. En dan zijn ze bang, en boos, en ik, ik hou me niet aan de wet. Soms zijn het oude dametjes, of oude heertjes, of mensen met een hondje. Ik pleeg een strafbaar feit. Ik doe iets wat niet mag. En dat vind ik ontzettend lastig.

Ooit sprak ik een CIA-agent. Dit ook dankzij mijn docentschap in interculturele communicatie. Het Amerikaans Consulaat is vaak een bestemming voor een excursie voor een groep studenten, en die agent, die was daar toevallig. Hij zei: “de grootste reden waarom Amerikanen naar het consulaat komen zijn; ze zijn geskimd,  of ze zijn aangereden door een fiets.” En daar denken Amerikanen niet aan he! Ze denken drugs, prostitutie, criminelen, Amsterdam! Ze denken aan alles, behalve aan fietsverkeer.

Eigenlijk doe ik juist het goede! Ik bescherm de toerist tegen ongelukken in de toekomst! Door door te rijden, waarschuw ik ze. Fietsers zijn gevaarlijk. Zebrapaden zijn geen garantie. Of is dit een smoes. Laat ik me meesleuren met de algehele Amsterdamse fietsende bende. Ben ik iemand die ook in de sloot springt als Jantje in de sloot springt. Kan ik wel mijn eigen mening vormen? Wat is mijn identiteit? Wie ben ik?

Herken jij dit dilemma?